Friday, June 27, 2008

Functioneel beledigen

Beledigen heeft vast wel een of andere functie.
Maar wat kun je doen als je voor van alles en nog wat wordt uitgemaakt? Het aanhoren, incasseren, blijven ademhalen, eventueel schouders ophalen en doorgaan maar weer, dat is misschien nog wel de beste reactie.
Voor de belediger in kwestie zal het opluchten. Maar misschien voelt die zich achteraf ook wel schuldig. Of moeten er verontschuldigingen worden aangeboden.
Van een belediging wordt dus eigenlijk niemand beter.

Mij werd ooit een totaal gebrek aan zelfinzicht verweten. Compleet met mismoedig hoofdschudden en machteloze handbeweging. Het is een behoorlijke aanval en ik vond het ook wel tamelijk aanmatigend en beledigend. Nadat ik me afgevraagd had of er wellicht iets van waarheid in school begon ik de zin van de uitspraak te evalueren.

Stel dat ik het had beaamd -- dat ik inderdaad een totaal gebrek aan zelfinzicht zou hebben. Dan klopte er iets niet, want iemand zonder zelfinzicht zou niet kunnen inzien dat ie een totaal gebrek aan zelfinzicht heeft.
Of stel dat ik gezegd zou hebben dat het niet waar was, was dat dan een bevestiging van de stelling? De ontkenning kwam natuurlijk voort uit het totaal gebrek aan zelfinzicht!
Dus we zaten hier in een situatie waarin een uitspraak was gedaan waar ik op geen enkele zinnige manier op kon reageren en die eigenlijk geen enkel nut had. Niet voor mij, en ook niet voor de spreker. Want na zo´n uitspraak is de communicatie toch wel enigszins bemoeilijkt.

Ik troostte me maar met de gedachte dat ik dan misschien wel helemaal geen zelfinzicht had, maar dat de belediger in kwestie aan een totaal gebrek aan inzicht in menselijke omgangsvormingen en verhoudingen leed. En misschien wel een beetje een arrogant superioriteitsgevoel had.
Maar dat heb ik nooit gezegd, alleen maar gedacht, en dat is de onschuldigste vorm van beledigen die er bestaat, waar je toch heel veel genoegdoening uit kan halen en waar je nooit je verontschuldigingen voor hoeft aan te bieden.
Maar met zelfinzicht heeft dit inderdaad niets te maken.